Szermierka z definicją sandboksa

Definicja sandboksa była w fandomie długi czas źródłem problemów i konfliktów, a obecnie stała się chyba tematem tabu. Czy słusznie?

W tekście przyjrzę się temu jak używane jest słowo sandbox i zastanowię, co jest źródłem problemów i konfliktów. Następnie przedstawię propozycje podejścia do sandboxa, które powinny być mniej problematyczne. To ciągle work in progress, jak macie jakieś uwagi, piszcie.

Sandbox jako obrazek

Wyobraźmy sobie piaskownicę. Znajdują się w niej dzieci i bawią się lepiąc konstrukcje z piasku. Lepią babki, próbują dokopać się do dna piaskownicy, czasami z przerażeniem odkrywają kocią kupę.

Tego obrazka zaczęli używać twórcy gier komputerowych na potrzeby swojej pracy. Robią to na dwa sposoby:

• Sandbox jako cel projektu - chcą stworzyć grę, w której gracz swobodnie wchodzi w interakcje z jej elementami i bawi się nimi jak dziecko w piaskownicy
• Sandbox jako opis produktu - mają grę i chcą dać odbiorcy pojęcie, o co w niej chodzi, więc sugerują, że o zabawę jak dziecko w piaskownicy

Zwróćmy uwagę, jak nieprecyzyjne są oba ujęcia sandboxa - opierają się one na analogii, tu nie ma definicji, jest porównanie. Nazwać grę komputerową sandboxem to stwierdzić "Ta gra jest jak zabawa dziecka w piaskownicy". To ten samo poziom precyzji, co jakby powiedzieć "Ten samochód jest szybki jak błyskawica". Ze względu na niejasną naturę tej analogii, mamy nieporozumienia.

Metody i cel sandboxa

Termin sandbox nie wyjaśnia jak to ma się dziać, że gra jest podobna do zabawy w piaskownicy. Mamy niby cel (zabawę jak dziecko w piaskownicy), ale nie wiadomo, jakich metod mamy użyć, by go osiągnąć. Prowadzi to do nieporozumień, kiedy ktoś utożsamia konkretne metody realizacji tego celu z całym sandboksem.

Czym jest ów cel? To obrazek, którego ludzie z powodzeniem używają do wymiany związanych z nim idei, który okazuje się jednak problematyczny, gdy próbują go dookreślić. Czym miałoby być granie w grę tak, jak dziecko bawi się w piaskownicy? Ludzie na różne sposoby rozumieją ten cel i używają różnych metod żeby go osiągnąć.

Wielość metod i wielość celów skutkuje dużą wariancją sandboksowych gier. Wprowadzanie w tej sytuacji jakiegoś standardu sandboksa jest bardzo trudne.

Problematyczna konwersja

Dodatkowy problem wiąże się z tym, że sandbox pierwotnie funkcjonował w obrębie gier komputerowych. Na początku lat 2000 został wprowadzony do gier fabularnych. Bez konwersji. Granie w grę komputerową to korzystanie z programu komputerowego, a granie w erpega to uczestniczenie w spotkaniu towarzyskim. Typy się nie zgadzają, to się nie kompiluje.

Ludzie tę konwersję przeprowadzają intuicyjnie, każdy po swojemu, często nie zdając sobie sprawy, że ona w ogóle zachodzi - a tak właśnie jest. Prowadzi to do niejasności i stwarza dużo miejsca na nieporozumienie.

Oczywiście nie trzeba konwertować pojęcia sandbox z gier komputerowych do erpegów. Można przyłożyć je bezpośrednio do gier fabularnych, mówiąc, że jakaś rozgrywka w erpega to sandbox, jeśli jest jak zabawa dziecka w piaskownicy. Albo można wprowadzić pojęcie sandbox w grach fabularnych poprzez analogię go gier komputerowych, mówiąc że rozgrywka jest sandboxem jeśli jest jak granie w komputerowego sandboksa (co skutkuje jednak podwójnym problemem z nieprecyzyjnością analogii).

Proponowane rozwiązania

Co zrobić w tej sytuacji?

• Na dyskusje o sandboksie można patrzeć jak na gry językowe, które nie mają sensu, gdy przyjrzymy się im bliżej.
• Możemy używać słowa sandbox tak jak dotychczas i liczyć się z tym, że ktoś innym może rozumieć je inaczej i ma do tego prawo.
• Możemy nieprecyzyjność sandboksa potraktować jako jego atut i używać w charakterze inspiracji do prowadzenia sesji i tworzenia gier, które mają być jak zabawa dziecka w piaskownicy.

Godny uwagi wydaje mi się zwłaszcza ostatni pomysł. Dotychczas sandboksowe projekty zawierały mnóstwo świetnych koncepcji. Pewnie nie zmieni się to w przyszłości. Jednocześnie sandbox to pojęcie dość młode i na pewno wiele interesujących pomysłów z nim związanych wciąż jest nieodkryte. Jeśli będziemy zajmować się sandboksem, jest duża szansa, że sami wymyślimy coś ciekawego.


--
(Do nazwania posta w ten sposób zainspirował mnie tytuł pewnej usuniętej już notki z bloga Inspiracje).