Jak rozbrykać graczy?

Sandbox działa najlepiej, gdy gracze bez pomocy Referee podejmują interesujące aktywności, a rola Sędziego sprowadza się przede wszystkim do reagowania na ich działania. Taki sposób gry jest naturalny dla sandboxa, wiele osób właśnie z myślą o nim gra w piaskownicy.

Czasami jednak darowana graczom swoboda bardziej im ciąży niż odpowiada. Nie wykazują się kreatywnością w wymyślaniu działań swoich postaci, uczestniczą w sesji biernie, czekają aż przygoda sama wlezie im pod nogi. Przyczyny tego mogą być różne - jeden gracz będzie nieoswojony z sandboxem, drugi może być przeciwnikiem sandboxów w ogóle, inny będzie nieśmiały lub setting zaprezentowany przez Referee odbierał będzie jako nudny i nieangażujący. Jaka jest na to rada?

Jeśli gracz gra biernie i niekreatywnie, Referee powinien pomóc mu się rozbrykać. W tym poście podam kilka porad jak to zrobić.

Łotrzykowscy bohaterowie

Nie nowiną jest, że postacie łotrzykowskie dobrze sprawdzają się w sandboxach. Awanturniczy bohaterowie nie potrzebują Referee, by stawiać sobie interesujące cele, sami aktywnie szukają przygody, nie czekają na gościa w karczmie, by zająć się robieniem czegoś interesującego. Są na maksa rozbrykani. Wchodzenie w interakcje ze światem jest dla nich całkowicie naturalne - wystarczy przecież tylko trochę zdestabilizować porządek i otrzymany chaos wykorzystać na swoją korzyść.

W opozycji do nich stoją działający reakcyjnie obrońcy statusu quo.

• Przykład: Paladyn Zbigniew spędza dnie przed komnatami pięknej lady Zuzanny i czekając na questa pilnuje, by nikt nie skradł jej cnoty. W tym czasie Robin Hood organizuje napady na karawany oraz kombinuje jak dostać się do komnat Zuzanny, by ją posiąść (Robin musi przy tym uważać, aby o niczym nie dowiedziała się lady Marion).

Postacie łotrzykowskie dobrze czują się w realiach postapokaliptycznych.  Zasięg działania prawa jest tam ograniczony, a pustkowie przemierza wielu im podobnych awanturników, z którymi można współpracować lub rywalizować.

Łotrzykowscy bohaterowie nie muszą być niemoralni. Wpasowującymi się w kanon łotrzyka postaciami są także szlachetny Zorro, trzej muszkieterowie oraz inni awanturnicy postępujące w myśl zasady, że cel uświęca środki.

Najłatwiej nakłonić jest graczy do wcielania się w łotrzykowskich bohaterów po prostu tłumacząc im dlaczego dobrze współgrają oni z sandboksowym stylem gry. Warto także w czasie gry okazyjnie informować graczy o potencjalnych celach, mówiąc im na przykład "widzicie w stajni konia, którego wyceniacie na jakieś 2000 gp, pilnuje go ośmiu zbrojnych" lub "z balkonu spogląda na was nadobna królewna, na jej palcu lśni w świetle słońca pierścionek wart mniej więcej milion złotych monet, jeśli uwiedziecie królewnę, będziecie mieli szansę go ukraść". Po czymś takim gracze na pewno się trochę rozbrykają.

Obcy, niebezpieczny świat

Poczucie bezpieczeństwa i zadomowienie w settingu często sprawiają, że gracze jadą na autopilocie i nie działają kreatywnie. Dlaczego mieliby wykazywać się pomysłowością, skoro znają stare, przebyte wielokrotnie ścieżki prowadzące do upragnionych celów?

Odbierz graczom komfort bycia dobrze zaznajomionym z settingiem. Zaludnij swój świat mnogością dziwnych postaci, potworów, miejsc i zjawisk. Umieszczaj bohaterów w sytuacjach, w których nigdy się dotąd nie znajdowali. Stwarzaj poważne zagrożenia dla ich życia. Mutuj bohaterów i przenoś do innych wymiarów. Będą musieli wykazać się pomysłowością żeby przetrwać.

Gracze oglądali klasyczne światy fantasy setki razy i mogą czuć się nimi znużeni. Wymyśl coś czego jeszcze nie widzieli i umieść to na najbliższej sesji. Postaw przed graczami intrygujące postacie, do których chce się gębę otworzyć. Niech spotkają kucharza, który ma hak zamiast dłoni i używa go do robienia donutów, dwie stepujące bliźniaczki-złodziejki oraz wędrowca, który grą na cytrze potrafi skłonić tygrysy do tańca.

Twoja kreatywność zaimponuje graczom, pobudzi ich wyobraźnię i zachęci do pomysłowości. Wymyśl coś, jesteś dobry.

Wiele schematów odgrywania bohatera związanych jest z konkretnymi konwencjami. Jeżeli twój świat nie będzie związany z żadną konkretną konwencją, gracze będą mniej skłonni do identyfikowania swoich bohaterów z archetypowymi postaciami dla danego gatunku, stworzą coś swojego i się rozbrykają.

Seks i przemoc

Kim byłby James Bond bez spluwy i pięknych kobiet? Nadpobudliwym przygłupem, który daje się wysyłać swoim przełożonym na samobójcze misje. Z pewnością nie zdobyłby miłości widzów i nie powstałaby o nim kultowa seria.

Seks i przemoc wywołują u ludzi silne reakcje. Lubimy oglądać je w fikcji i czytać o nich w książkach. Nierzadko momenty w których się pojawiają są najbardziej dramatycznymi w całej opowieści. Pamiętacie śmierć Neda Starka?

Jednocześnie seks i przemoc to tematy tabu, często unikane podczas gry w RPG. Co prawda na wielu sesjach przemoc pojawia się nieustannie, ale dzieje się to głównie podczas walki i ofiarami przemocy padają przede wszystkim źli ludzie oraz potwory, a "przemoc" polega na zmniejszaniu posiadanych przez kogoś hp, ewentualnie opisaniu widowiskowego finishera.

Poruszenie tematów tabu wzbudza w graczach silne emocje, co prowadzi do tego, że mocniej angażują się w grę i są bardziej skłonni do wchodzenia w interesujące interakcje z otoczeniem.

Poniżej zamieszczam tabelę z przykładowymi tabu, które możesz poruszyć na najbliższej sesji. Jeśli to zrobisz, twoi gracze się rozbrykają.

SEKS, PRZEMOC I INNE TABU (K30)

1. tortury

2. seks

3. profanacja świętości

4. poligamia

5. gore i makabra

6. egzekucje i ostracyzm

7. przemoc seksualna

8. zboczenia, nietypowe praktyki seksualne

9. niewolnictwo i nierówności społeczne

10. sataniczna symbolika

11. choroby

12. mutacje

13. śmierć i rozkład

14. nagość, genitalia

15. rasizm

16. prostytucja

17. narkotyki

18. sadomasochizm

19. choroby psychiczne

20. masowe mordy

21. orgie

22. kanibalizm

23. okultyzm z prawdziwego świata

24. krew i wnętrzności

25. eksperymenty na ludziach

26. trójkąt miłosny

27. przemoc wobec słabszych

28. składanie ofiar z ludzi

29. agresja słowna, poniżanie

30. rzuć dwa razy

Oldschoolowe wyzwania

By rozbrykać swoich graczy stawiaj przed nimi wyzwania, które nie mają jasnego rozwiązania. Postaraj się również, by nie były możliwe do przezwyciężenia przez walkę lub jakąś zdolność klasową. Gracze będą musieli wykazać się kreatywnością, by im sprostać.

Wiele wyzwań tego rodzaju zostało opisanych na blogu Arnolda K. w liście 1d124 OSR-Style Challanges. Łatwo jest przerobić je tak, by pasowały do dowolnego settingu.

Do tworzenia oldschoolowych wyzwań użyteczna może być również stworzona przez Zaka S tabela 100 problem & puzzle set-ups.

W starych grach oldschoolowe wyzwania pojawiają się samoistnie. Walka jest śmiertelnie niebezpieczna. Gracze muszą kombinować podczas rozbrajania pułapek czy szukania tajnych drzwi, gdyż nie jest to ujęte w zasady. Ograniczone zdolności klasowe wymuszają szukanie niemechanicznych rozwiązań problemów. Doświadczeni gracze mogą jednak wypracować metody pozwalające radzić sobie z klasycznymi, oldschoolowymi wyzwaniami - będą ciągać ze sobą muła, unikać walk, nosić trzymetrowe tyczki, konstruować kryjówki, pułapki itd. Dobrze jest umieszczać w grze nowe, niestandardowe wyzwania, które zmuszą nawet starych wyjadaczy do nieszablonowego myślenia.


Warto zachęcać graczy do korzystania ze swobody jaką oferuje sandbox. Obecnie w żadnych innych grach nie jest możliwy do osiągnięcia poziom wolności porównywalny z tym, jaki oferują sandboxy w papierowych RPG.